Hoe preekt de Heere Jezus?

Veel mensen worstelen met vragen over het aanbod van genade. Waarom krijg ik een aanbod als ik het zelf niet kan aannemen? Meent God het wel oprecht, als dit aanbod toch alleen voor de uitverkorenen geldt? Waarom is het zo belangrijk dat er een ruim aanbod wordt gepreekt? Zegt de Heere Jezus niet Zelf in Zijn preek in Johannes 6 dat niemand tot Hem kan komen tenzij dat de Vader hem trekt (Joh. 6:44)?

Hoe gaat Jezus om met het spanningsveld tussen verkiezing en verantwoordelijkheid?

In het boek op deze website beschrijf ik de noodzaak van het aanbod van genade en hoe bijvoorbeeld de Dordtse Leerregels omgaan met het spanningsveld tussen verantwoordelijkheid en verkiezing. Alle gereformeerde belijdenisgeschriften en de theologische boeken die ik citeer, zijn gebaseerd op de Bijbel. Ze laten zien hoe we op basis van alle Bijbelse gegevens over aanbod en verkiezing moeten denken. Ze concluderen dat er een Bijbels spanningsveld is tussen de soevereiniteit van God en de verantwoordelijkheid van de mens. Dat spanningsveld kunnen we met onze menselijke logica niet begrijpen of oplossen.

De vraag die blijft, is hoe predikanten met dit spanningsveld om moeten en mogen gaan. Welke nadruk moeten ze leggen? Wat moet de spits van de prediking zijn? Anders gezegd: met welke boodschap moet een ongelovige kerkganger naar huis gaan?

Om deze vragen te beantwoorden, moeten we onderzoeken hoe er in de Bijbel wordt gepreekt. Wat zegt Jezus in Zijn onderwijs over de uitverkiezing en over het aanbod van genade? Hoe gaat Paulus ermee om? In deze blogpost deel ik een samenvatting van het eerste deel van een serie Bijbelstudies. Het meest geciteerde Bijbelhoofdstuk in discussies over het aanbod van genade is Johannes 6. Daarom ben ik met dat hoofdstuk begonnen. Het bevat de bekende preek van de Heere Jezus over het Brood des levens.

De belangrijkste thema’s in deze preek

Het centrale thema van Jezus’ preek is het geloof. Hij roept mensen op om in Hem te geloven en belooft dat Hij niemand die tot Hem komt, zal wegsturen. Hij wijst Zijn hoorders op hun verantwoordelijkheid als ze niet geloven, maar laat tegelijk zien dat alleen God het geloof geeft en mensen tot Hem trekt.

Er lopen vier belangrijke lijnen door deze preek:

• Gods soevereiniteit: alleen wie de Vader trekt, komt werkelijk tot geloof (Joh. 6:37; Joh. 6:44; Joh. 6:65). We kunnen dus niet geloven door onze eigen vrije wil.
• Menselijke verantwoordelijkheid: iedere keer als Jezus Gods soevereiniteit benadrukt, volgt daarop de oproep tot geloof (Joh. 6:40; Joh. 6:47-48). Jezus stelt Zijn hoorders schuldig als ze niet komen. Het accent ligt uiteindelijk niet op het feit dat ze niet kunnen geloven, maar op het feit dat ze dat niet willen, terwijl de liefelijke nodiging wel klinkt (zie ook Joh. 5:40, Matth. 23:37).
• Het algemene aanbod van genade: Jezus biedt Zich aan aan ieder die Hem hoort (Joh. 6:32; Joh. 6:35; Joh. 6:48; Joh. 6:50-51; Joh. 6:58), ook aan mensen die Jezus alleen volgen voor hun eigen voordeel (Joh. 6:26), die niet geloven (Joh. 6:36) en Hem uiteindelijk zullen verlaten (Joh. 6:66).
• Gods belofte: Wie tot Hem komt, zal Hij geenszins uitwerpen (Joh. 6:37). Hij geeft eeuwig leven (Joh. 6:40; Joh. 6:47; Joh. 6:51; Joh. 6:54; Joh. 6:58), verzadiging (Joh. 6:35) en gemeenschap met Zichzelf (Joh. 6:55-57).

Waar werkt Jezus op aan in deze preek?

Zowel Gods soevereiniteit als de menselijke verantwoordelijkheid komen dus aan bod in deze preek van de Heere Jezus. Wat is nu het speerpunt van Zijn onderwijs in Johannes 6? Met welke boodschap laat Hij Zijn hoorders naar huis gaan? We hebben gezien dat Jezus afrekent met alle hoogmoed en eigen gerechtigheid. Wie denkt zelf nog iets te kunnen of willen, wordt scherp terechtgewezen. Maar Jezus laat Zijn hoorders niet achter met hun onmacht als excuus. Hij stelt hen schuldig vanwege hun ongeloof en onwil om tot Hem te komen. Eindigt het dan in de wanhoop? Niet kunnen en wel moeten geloven? Nee! Want wat wij niet kunnen, kan God wel en belooft Hij ook te geven als je komt. De hele preek van de Heere Jezus loopt uit op één kernpunt: kom tot Mij!

Kom met je onmacht. Kom met je onwil. Kom met je zonden. Kom met je onbegrip. Kom met je zorgen. Kom met alles wat je vermoeit en belast. Kom tot Jezus en Hij zál je rust geven (Matth. 11:28). Stop met redeneren en luister naar de stem van Gods Zoon. Vertel het Hem maar als je niet kunt en wilt geloven. Vertel het maar eerlijk als je nog te veel in jezelf zoekt, of welke andere bezwaren je ook hebt. Er is maar één mogelijkheid: naar Jezus toe. Waar moet je anders heen?

Jezus’ onderwijs in Johannes 6 loopt uit op de belijdenis van Petrus: ‘Heere, tot wien zullen wij heen gaan? Gij hebt de woorden des eeuwigen levens’ (Joh. 6:68). Dat is de vrucht waar de Heere Jezus op aan werkt in Zijn prediking.

—————

Lees de volledige Bijbelstudie waarin ik dit Bijbelgedeelte vers voor vers bespreek: Aanbod en soevereiniteit in de preek van Jezus in Johannes 6.