Het was waarschijnlijk Andrew Fuller (1754-1815) die als eerste de term hypercalvinisme gebruikte om deze theologische stroming aan te duiden. Fuller groeide op onder een hypercalvinistische prediking. Daarom is het interessant om te zien waarom hij met het hypercalvinisme heeft gebroken. Hij toont aan waarom het hypercalvinisme niet Bijbels is en wat de gevaren ervan […]
We hebben gezien dat Gill het hypercalvinisme tot een samenhangend systeem maakte. Hij was gematigder dan Hussey en Brine, maar wees wel het aanbod van genade en de plicht tot geloof af. Zoals we zullen zien, deed Gill ook een eerste aanpassing aan de gereformeerde belijdenis. Daar bleef het echter niet bij. Zijn opvolgers voerden […]
John Gill (1697-1771) was een goede vriend van John Brine. Hij herpubliceerde boeken van John Skepp (een volger van Hussey) en Tobias Crisp (die centraal stond in de strijd rondom het antinomianisme). Geoffrey Nuttall concludeert dat bij Brine en Gill het hypercalvinisme tot een samenhangend systeem kwam. Curt Daniel komt tot dezelfde conclusie. Daniel heeft […]
De boeken van Hussey en de predikanten die hem bijvallen, leiden tot een theologische strijd die de Modern Question is gaan heten. Centraal hierin staat niet de vraag of het aanbod van genade aan iedereen gedaan mag en moet worden, maar de hiervan afgeleide vraag naar de plicht tot geloof. Zoals we bij Hussey zagen, […]
De 17e eeuw eindigde in Engeland met een felle theologische strijd, de pogingen van Robert Traill en Herman Witsius om vrede te stichten ten spijt. Sommigen verzetten zich zo fel tegen de andere partij dat ze zelf ook verder van de Bijbelse waarheid af kwamen te staan. Dit leidde enerzijds tot neonomianisme, wat voor velen […]
Eerder in dit hoofdstuk besprak ik de eerste periode van het antinomianisme in Engeland in de jaren veertig van de 17e eeuw. De tweede periode van het conflict met de antinomianen begon, zoals gezegd, in 1690 met de heruitgave van Christ Alone Exalted van Tobias Crisp door zijn zoon Samuel Crisp. Deze periode voegt geen […]
Op de boeken van onder andere Eaton, Crisp en Saltmarsh volgen stevige reacties. Beschuldigingen vliegen over en weer. Samuel Rutherford is misschien wel de meest venijnige tegenstander van de antinomianen. Toch blijft hij in het gereformeerde midden, omdat hij zich net zo krachtig afzet tegen het arminianisme. De werken van Rutherford Rutherford heeft een vlotte […]
Aan de hand van de leer van Perkins, Ames, Sibbes en Preston heb ik laten zien hoe de eerste puriteinen omgingen met de spanning tussen Gods soevereine verkiezing en het aanbod van genade. Deze vier theologen vertegenwoordigen belangrijke stromingen die de verdere ontwikkeling van de puriteinse theologie hebben bepaald. Dit geeft ons dus een goed […]
Zoals gezegd worden Ames en Sibbes gezien als de grondleggers van de twee hoofdstromingen in het puritanisme, de Amesians of ‘Intellectual Fathers’ en de Sibbesians of ‘Spiritual Brethren’. Richard Sibbes (1577-1635) is minder systematisch dan Ames, maar zijn werk raakt veel zondaren door zijn pastorale warmte en zijn diepe vertrouwen op Gods genade. Als je […]
De bekendste leerling van Perkins is William Ames (1576-1633). Overtuigender dan zijn leermeester kiest hij de kant van de non-conformisten; hij wil niet voldoen aan de regels van de staatskerk en neemt het openlijk op voor de puriteinen. Omdat de autoriteiten hem zoeken, vlucht hij naar Nederland. Ames hanteert ook strakker dan Perkins de filosofische […]
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en krijg een e-mail als er nieuwe artikelen zijn.
Het digitale boek op deze website bevat een diepgaande studie naar de historische discussies over het aanbod van genade. Ik laat zien hoe theologen sinds de Reformatie aankijken tegen het spanningsveld tussen Gods soevereiniteit en de menselijke verantwoordelijkheid. Daarnaast bespreek ik de verschillende dwalingen rondom dit thema en hoe de gereformeerde theologen hierop gereageerd hebben. Begin met lezen!